Lelio Orsi, „Droga do Emaus”

Punktem wyjścia chrystologii jest zmartwychwstanie Jezusa. Dla wiary apostołów to moment przełomowy. Zmartwychwstanie jest jak snop światła, który każe im głęboko przemyśleć całą ziemską misję Jezusa. Dopiero w tym świetle zaczynają rozumieć tajemniczą głębię osoby Mistrza z Nazaretu. Jego słowa zostają potwierdzone w nowy i boski sposób, a zgorszenie krzyża nabiera głębokiego znaczenia: „Gdy zmartwychwstał, przypomnieli sobie uczniowie Jego, że to powiedział, i uwierzyli Pismu i słowom, które wyrzekł Jezus” (J 2, 22).

Pierwsi uczniowie stają przed trudnością wyrażenia w zrozumiałych formach języka nowej i jedynej w swym rodzaju „rzeczywistości”, jaką jest zmartwychwstały Jezus. Zasadniczym instrumentem jakim dysponują, by rozjaśnić głębokość i bogactwo wiary w Jezusa Chrystusa, jest Stary Testament. Z jednej strony, odkrywają realizację Pisma w konkretnych sytuacjach ziemskiej historii Jezusa („aby się wypełniło Pismo”). Z drugiej strony, teologiczne bogactwo Starego Testamentu umożliwia wyrażenie tego, co istotne w kerygmacie o zmartwychwstaniu („wywyższenie”, zasiadanie po prawicy Boga, posłanie Ducha) w chrystologicznych tytułach (Syn Boży, Sługa Boży, Baranek Boży), czy wreszcie w chrystologicznej refleksji (np. model Mądrości późnego judaizmu).

Pamiętać należy, że chrześcijaństwo nie narodziło się w formie jakieś gotowej nauki, ale bardziej jako rzeczywistość i dynamiczny ruch, którego centrum jest wiara w Jezusa Chrystusa. Nowotestamentalna chrystologia jest więc odbiciem chrześcijaństwa stopniowo nabywającego świadomość samego siebie.

Ci, którzy pierwsi przyjęli wiarę w Jezusa Chrystusa pochodzili z różnych środowisk, z kultur, które żyły własnymi tradycjami. Byli wśród nich mówiący po aramejsku Żydzi palestyńscy, byli Żydzi „zhellenizowani”, byli „bojący się Boga” czy wreszcie ludzie uformowani przez pogański hellenizm. Mimo tej różnorodności, pewna i jedyna wiara w Jezusa Chrystusa jest obecna od samego początku w każdym z tych środowisk, czego Nowy Testament jest świadkiem. Wiara ta otrzymuje jedynie różne formy wyrazu, rozwijając się stopniowo według określonych możliwości rozumienia pierwszych uczniów.

W kolejnych artykułach przedstawimy najważniejsze etapy w rozwoju chrystologii nowotestamentalnej, opierając się na wynikach badań, które dziś wydają się cieszyć akceptacją znacznej części egzegetów[1].

Paweł Klimczak OP